Katalizör Nedir? Ne İşe Yarar?

İçten yanmalı motora sahip arabalar çalışırken çok miktarda, emisyon olarak da bilinen gazlar salar. Egzoz gazları hava kirliliği için ciddi bir tehlike arz etmektedir. Araç üreticileri egzoz gazı salınımını daha az zararlı hâle getirmeye çalışırken, ülkeler de kanuni uygulamalarla salınımın sınırlanmasına yönelik tedbirler almaktadır. Katalizör bu noktada önemli bir yer tutar. “Katalizör nedir?”sürücüler için kafa karıştırıcı sorulardan birisi olabilmektedir. Araçların egzoz sistemlerinde yer alan ve egzoz gazlarının temizlenerek doğa için daha az zararlı olmasını sağlayan önemli bir parçadır olan katalizör aynı zamanda katalitik konvertör adıyla da bilinmektedir. Bu yazımızda katalizör hakkında sık sorulan soruları ve yanıtlarını bulabilirsiniz.

Araçta Katalizör Nedir?

Günümüzde içten yanmalı motorlara sahip her türlü araçta katalitik konvertör ya da bir diğer deyişle katalizör bulunmaktadır. Egzoz katalizör sistemi; arabanın çalışmasıyla ortaya çıkan karbonmonoksit, nitrojen oksit, hidrokarbon ve diğer zararlı gazların egzozdan dışarı atılmadan önce filtrelenerek daha az zararlı kimyasallara dönüşmesini sağlar. Dönüştürme işleminin tamamlanabilmesi için katalizör kullanılması nedeniyle bu parçaya katalitik konvertör adı verilir.

Katalizör Nerede Bulunur?

Aracın katalizörü; genellikle motor ile egzoz manifoldu arasında, egzoz sistemine entegre bir şekilde bulunmaktadır. Ancak parçanın yeri, aracın marka ve modeline göre değişiklik gösterebilir. Katalizörün nerede olduğunu anlamanın en kolay yolu aracın kullanım kılavuzunu incelemektir. Katalizör genellikle aracın alt bölümünde, egzoz sisteminde motor ve susturucu arasındaki kısmında yer alır.

Katalizör Ne İşe Yarar?

“Katalizör ne demek?” ile beraber merak edilen bir diğer soru da “Katalizör ne işe yarar?” sorusudur. Katalizör temel olarak egzoz gazlarındaki karbonmonoksit, azot oksit ve hidrokarbon gibi zararlı bileşenleri; karbondioksit, azot ve su buharı gibi daha az zararlı bileşenlere dönüştürür. Egzoz sisteminden gelen gazların temizlenmesi aynı zamanda motorun daha verimli çalışmasına da yardımcı olmaktadır.

Katalitik Konvertör Nedir?

Katalitik konvertör, katalizörün bir diğer adıdır. Aracın egzoz sisteminde yer alan parça, halk arasında katalitik konvertör ve katalizör isimleriyle bilinmektedir. Araçlarda farklı özelliklere sahip katalizörler kullanılır. Temel olarak araçlarda oksidasyon katalizörü, üç yollu katalizör ve azot oksit azaltma katalizörleri gibi farklı katalizör türleri bulunur. Bu şekilde egzozdan salınan gaz mümkün olduğunca zararsız hâle getirilir. Ancak günümüzde bu gazı tamamen zararsız hâle getirmek şu an için ne yazık ki mümkün değildir.

Katalitik Konvertör Ne İşe Yarar?

Katalitik konvertör ile katalizör adlandırmaları gibi “Katalizör ne işe yarar?” ve “Katalitik konvertör ne işe yarar?” soruları da aynıdır. Egzoz gazlarının içerisindeki çevreye zararlı bileşiklerin, daha az kirliliğe neden olan bileşiklere çevrilmesini oksidasyon katalizörü sağlar. Üç yollu katalizör ise sıklıkla benzinli motora sahip araçlarda kullanılmaktadır. Son olarak dizel motorlu araçlarda üretilen azot oksidi çevreye daha az zararlı hâle getirmek için de azot oksit azaltma katalizörleri kullanılır. Özetle “Araçta katalizör ne işe yarar?” sorusunun cevabı temelinde katalizörün türüne göre değişiklik gösterir.

Konvertör Arızaları Neden Olur?

Araçlarda çeşitli nedenlere bağlı olarak konvertör arızası meydana gelebilmektedir. Yüksek sıcaklıklar, fiziksel hasarlar, kullanıma bağlı meydana gelen aşınmalar ve yıpranmalar ile yanlış bakım ve değişim, en sık görülen konvertör arızası nedenleri arasında yer alır. Bazı durumlarda konvertör arızalarını gidermek için katalizörün değiştirilmesi gerebilmektedir.

Araçta Katalizör Arızası Nasıl Anlaşılır?

“Katalizör arızası nasıl anlaşılır?” sorusu aslında oldukça kolay bir şekilde cevaplanabilmektedir. Katalitik konvertörün zamanla tıkanması durumunda motora giden hava akışı azalır ve motora hava akışının azalması yakıt tüketiminin artmasına yol açar. Nitekim Aaacınızın zamanla daha fazla yakıt tüketmesi, yaygın karşılaşabileceğiniz katalizör arızası işaretlerindendir. Çürük yumurta kokusu da katalizör arıza belirtileri arasında yer alır. Katalizörün içinde meydana gelen fiziksel hasarlar, sülfürik kokunun içeri yayılması sonucunda araçta kötü bir kokunun varlığına neden olabilir. Motoru başlatmakta zorlanma, aracın hızlanma performansının düşmesi ve aracın emisyon testini geçememesi diğer katalizör arızası belirtileri arasında yer alır.

Günümüzde otomobillerde kullanılan teknolojiler gelişmekle birlikte araçlarda istenmeyen arızaların önlenmesi adına periyodik bakım süreçleri önemini korumaktadır. Türkiye’nin en çok tercih edilen araç kiralama firmaları arasında yer alan Rent Go, filosundaki tüm araçların bakımlarını düzenli olarak yaptırmaktadır. Böylelikle Rent Go’dan kısa ya da uzun dönem kiralama hizmeti alanlar güvenliğinden emin oldukları araçlarla konforlu yolculuklar yapabilmektedir.