Krank Mili Nedir?

Araç sahipleri için yanıtı son derece önemli soruların başında “Krank mili nedir?” geliyor. Araçların en basit ancak en önemli parçalarından biri olan krank mili, içten yanmalı motorlarda pistonların hareket etmesi ile oluşan kuvveti dönme hareketine çevirmekle görevli mekanik bir parçadır. Krank mili nerede? sorusuna kısaca motorun alt kısmında, piston ile volan arasında yanıtı verilebilir. Motorun alt kısmında konumlanan krank mili, pistonların dikey hareketini yatay dönme hareketine dönüştürerek motordaki hareket sürekliliğini sağlayan volan dişlisine iletir, volan dişlisi ise bu gücü şanzımana ve tekerlere ileterek aracın hareket etmesini sağlar.

Motorun güç aktarım sisteminin en önemli parçası olarak kabul edilen krank mili ile piston arasında biyel kolu adı verilen bir parça bulunur. Yatay eksende konumlanmış krank mili üzerinde, pistonların bağlı olduğu U harfi şeklinde girintiler vardır. Bu girintiler 5 ila 10 cm aralıklarla konumlandırılmıştır. Krank mili arızası meydana geldiğinde aracın titreşimli bir şekilde çalışması, stop etmesi, araç hızının kontrolünün zorlaşması, motorun çalışmaması gibi çeşitli sorunlarla karşılaşılması mümkündür. Bu yazımızda kırıldığı takdirde son derece maliyetli arıza oluşumlarına yol açabilen krank mili hakkında en çok merak edilenleri bulabilirsiniz.

Krank Mili Nasıl Çalışır?

Peki krank mili nasıl çalışır? Krank mili temelde oldukça basit bir göreve sahiptir: Pistonların doğrusal hareketini dönme hareketine çevirir. Çalışma prensibi basit olsa da yüksek performanslı motorlar söz konusu olduğunda süreç komplike hâle gelebilir. Krank mili pistonların aşağı yukarı hareket etmesi ile hareket eder. Piston ile krank mili arasındaki biyel kolu, krank milinin kendi ekseni etrafında dönmesini sağlar. Bu dönme esnasında ortaya çıkan güç şanzımana bağlı olan volana aktarılır. Daha sonra tekerler hareket eder.

Krank Mili Ne İşe Yarar?

İçten yanmalı motorların bel kemiği olan krank mili motorun düzgün çalışmasından ve pistonların doğrusal hareketinin dönme hareketine çevrilerek aracın hareket etmesinden sorumlu parçadır. Son derece dayanıklı ve aşınma direnci yüksek materyallerden üretilen krank mili arızası meydana geldiğinde aracın motorunun düzgün çalışması mümkün olmaz. Yakıt tüketiminin artmasından motorun aşırı ısınmasına, motorun hiç çalışmamasından motordan gürültülü sesler gelmesine dek çeşitlenen krank mili arızası belirtileri ortaya çıkabilir.

Krank Mili Arızaları Nelerdir?

Krank mili arızaları çoğunlukla parçanın hasar alması sonucunda gündeme gelir. En ciddi arızaların başında bu mekanik parçanın kırılması vardır. Genel olarak krank mili arızaları ateşleme sisteminin görevini yapamaması ile etkisini gösterir.

Krank Mili Sensörü Arızası

Motordaki tüm parçaların optimum verimlilikte çalışması için kritik öneme sahip olan krank mili sensörü, krank milinin verilerini ölçüyor ve ölçtüğü verileri motor kontrol ünitesine aktarıyor. Motor kontrol ünitesi ise sensörden gelen verileri işleyerek motor fonksiyonlarının kontrol edilmesini sağlıyor. Sensörün hasar alması, bağlantılarında sorun bulunması, sensörün etkileşime geçtiği parçalardaki arızalar krank mili sensörü arızasına neden olabilir.

Krank Mili Sensörünün Doğru Çalışmaması

Krank mili sensörünün doğru çalışmaması da krank mili arızaları nedenleri arasında yer alır. Sensörün zaman içerisinde farklı unsurlarla kirlenmesi, bağlantılarının gevşemesi, sensörün montajının doğru yapılmaması, motorun aşırı titreşime maruz kalması ve zaman zaman motor kontrol ünitesindeki sorunlar milin doğru şekilde çalışmaması ile sonuçlanabilir.

Krank Milinin Kırılması

Krank mili aşınımı yüksek, dayanıklı metal alaşımdan üretilmiştir. Sağlamlığına rağmen bazı durumlarda kırılabilir. Araçlar için en önemli arızalardan biri olan krank mili kırılması genellikle diğer parçalarda yaşanan sorunların yansıması olarak karşımıza çıkar. Örneğin dizel motorlarda krank milleri daha sert yapıya sahip olduğundan rulmanlar aşındığında, yağlama yeterli gelmediğinde, krank yatağının deforme olması durumunda mil kırılabilir.

Krank Milinin Kırılma Nedenleri ve Belirtileri

Krank mili çok nadiren aşırı kullanılmaya bağlı olarak zarar görebilir. Muazzam sağlamlıkta olduklarından malzeme yorgunluğu oluşması ile karşılaşma riski oldukça düşüktür. Krank mili kırılması genellikle farklı nedenlerle gündeme gelebilir.

• Krank miline mekanik olarak aşırı yüklenme gerçekleşmesi,
• Sürtünme yüzeylerinin yetersiz yağlanması,
• Rulmanlarda aşınma meydana gelmesi,
• Şanzıman arızası nedeniyle motorun aniden sıkışması,
• Volan arızaları, aşırı titreşim,
• Yataklardaki hasarlar,
• Krank mili yatağında gerçekleştirilen modifikasyon çalışmaları krank mili kırılması nedenleri arasında sıralanabilir.

Krank mili doğrudan motorun çalışması ve aracın hareket etmesi süreçlerinde görev yapan bir parça olduğundan kırıldığı takdirde motordan yüksek ses gelebilir, motor aşırı ısınabilir,  motor yağ basıncı hızla düşebilir ve bazı durumlarda motor çalışmaz hâle gelebilir.

Krank mili ve krank sensörü arızaları başta olmak üzere araçlarda güvenli ve konforlu bir sürüş deneyimi yaşanabilmesi için araçlardaki arıza belirtilerinin göz ardı edilmemesi ve araçların bakımlarının düzenli olarak yapılması gerekir. Böylece yüksek maliyetli arızalarla karşılaşma riski düşebilir ve trafik güvenliğini tehlikeye atacak sorunlar engellenebilir. Araç kiralama hizmeti dendiğinde akla ilk gelen markalardan olan Rent Go, farklı araç segmentleri arasından seçim yapmayı kolaylaştıran geniş filosuyla hizmet veriyor. Tüm araçların bakımını düzenli olarak gerçekleştiren Rent Go güvenli yolculukları mümkün hâle getiriyor.